Chính phủ thống nhất không tổ chức Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao

Chính phủ thống nhất việc không thành lập Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, do điều này không mâu thuẫn với các nghị quyết của Bộ Chính trị và Trung ương.

Ngày 15/4/2025, tại phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật, Chính phủ đã thống nhất với nội dung dự thảo Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự sửa đổi do Bộ Công an chủ trì soạn thảo. Một điểm nổi bật trong dự thảo lần này là đề xuất không tổ chức Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao (VKSNDTC).

Theo Nghị quyết của Chính phủ, việc không tổ chức cơ quan điều tra thuộc VKSNDTC không trái với các nghị quyết của Bộ Chính trị và Trung ương, đồng thời phù hợp với quy định của Hiến pháp. Chính phủ yêu cầu Bộ Công an rà soát kỹ các căn cứ pháp lý, đồng thời lưu ý rằng trong trường hợp Quốc hội có ý kiến khác, Đảng ủy Chính phủ sẽ phối hợp với Đảng ủy Quốc hội để xin ý kiến cấp có thẩm quyền.

Bộ Công an được giao nhiệm vụ tiếp thu, chỉnh lý hoàn thiện dự án luật, trình Quốc hội xem xét trong kỳ họp tới.

Chính phủ thống nhất không tổ chức Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao
Chính phủ thống nhất không tổ chức Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao

Bộ Công an và lý do đề xuất bỏ Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao

Trong dự thảo Luật sửa đổi, Bộ Công an đề xuất giữ nguyên hai hệ thống cơ quan điều tra hiện nay là:

  • Cơ quan điều tra trong Công an nhân dân.

  • Cơ quan điều tra trong Quân đội nhân dân.

Đồng thời, Bộ Công an đề nghị bỏ Cơ quan điều tra thuộc VKSNDTC nhằm đảm bảo phân định rõ ràng chức năng giữa cơ quan điều tra, cơ quan công tốcơ quan xét xử.
Theo Bộ Công an, việc phân định rõ vai trò này sẽ tránh chồng chéo thẩm quyền, nâng cao hiệu quả phòng ngừa vi phạm trong hoạt động tố tụng.

Bộ Công an cho rằng, việc tổ chức nhiều cơ quan điều tra trong các bộ, ngành khác nhau sẽ dẫn đến phân tán nguồn lực, khó quản lý tập trung và không phù hợp với yêu cầu tinh gọn bộ máy.

Quan điểm của Viện kiểm sát về việc duy trì Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao

Góp ý cho dự thảo luật, Viện kiểm sát nhân dân tối cao lại đề nghị giữ nguyên Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Theo VKSNDTC:

  • VKS là cơ quan thực hiện chức năng kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động tư pháp, tham gia toàn bộ quá trình tố tụng hình sự từ tiếp nhận tin báo tội phạm đến khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án.

  • VKS có điều kiện thuận lợi để phát hiện, xử lý tội phạm trong hoạt động tư pháp, đặc biệt là các tội xâm phạm hoạt động tư pháp hoặc tham nhũng, chức vụ trong ngành tư pháp.

  • Cơ quan điều tra của VKSNDTC là công cụ hữu hiệu để làm trong sạch nền tư pháp, bảo vệ quyền con người và phòng ngừa oan sai.

Viện kiểm sát nhân dân tối cao cũng viện dẫn mô hình quốc tế, như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ, nơi công tố viên hoặc kiểm sát viên có quyền điều tra tội phạm trong hoạt động tư pháp, nhằm tăng tính khách quan và giám sát quyền lực tư pháp.

VKSNDTC nhấn mạnh rằng, về bản chất, hoạt động điều tra của VKS là sự nối dài của quyền công tố, chứ không làm thay nhiệm vụ điều tra thông thường của cơ quan điều tra chuyên trách.

Chính phủ kết luận về việc không tổ chức Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao

Sau khi xem xét kỹ lưỡng các ý kiến, Chính phủ thống nhất với đề xuất của Bộ Công an: không tổ chức Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Chính phủ khẳng định việc này phù hợp với Hiến pháp, không trái với các Nghị quyết của Đảng, đồng thời giúp hoàn thiện tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu quả, tránh chồng chéo chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan trong hoạt động tư pháp.

Trong trường hợp Quốc hội có ý kiến khác, Chính phủ sẽ phối hợp cùng các cơ quan liên quan để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Bạn có bất kỳ thắc mắc nào về pháp luật? Hãy inbox trực tiếp cho fanpage Luật New Key Nha Trang. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn!

Xem thêm bài viết liên quan: